نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا اسماعیلی ¹
• بهرام حسین زاده سامانی ¹
• فیروزه نظری ²
• سجاد رستمی ¹
• علیرضا نعمتی ³

¹ مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

² معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

³ گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد شهرکرد ایران

چکیده

پسته یکی از محصولات صادراتی ایران است که از نظر استراتژیکی از جایگاه خاصی در بین تولیدات کشاورزی برخوردار است. آلودگی میوه پسته به انواع آفلاتوکسین‌ها باعث شده است که صادرات این محصول با ارزش، با محدودیت روبرو گردد. پلاسمای سرد (CP) یکی از فناوری‌های غیر حرارتی است که به خوبی قادر است علاوه بر سترون‌سازی قارچ‌ها و توکسین‌های مواد غذایی، کیفیت مواد غذایی را حفظ نماید. در این پژوهش با استفاده از روش (DBD, Dielectric Barrier Discharge) سامانه‌ای جهت تولید پلاسما‌ی سرد با استفاده از گازهای هوا و آرگون ساخته شد. سپس مشخصه‌یابی پلاسما انجام گرفت. برای ارزیابی توانایی سیستم، تأثیر پلاسمای سرد بر کاهش آفلاتوکسین کل (B1, B2, G1 , G2) در پسته بررسی شد. متغیرهای مستقل برای کاهش آفلاتوکسین شامل زمان قرار گرفتن در معرض پلاسما (5-10-15 دقیقه)، فاصله نمونه از نازل (1-5/1-2 سانتی متر)، نسبت ترکیب هوا و گاز آرگون (هوا + آرگون) (%0-50-100) هستند. نتایج حاصل از تیمار‌ها در سیستم پلاسمای سرد فشار اتمسفری نشان داد که افزایش زمان اعمال پلاسما بیشترین تأثیر را در کاهش سم آفلاتوکسین (B1, B2, G1 , G2) نسبت به سایر متغیرها دارد. پس از آن به ترتیب فاصله نمونه از نازل و درصد ترکیب گاز آرگون و هوا بیشترین تأثیر را در کاهش آفلاتوکسین B1، B2 و G1 و درصد ترکیب گاز آرگون و هوا و سپس فاصله نمونه از نازل به ترتیب بیشترین تأثیر را در کاهش آفلاتوکسین G2 داشته‌اند. با توجه به نقاط بهینه بدست آمده در کاهش سم آفلاتوکسین، زمان اعمال پلاسما 62/13 دقیقه، فاصله نمونه از نازل 37/1 سانتی متر و میزان ترکیب گاز آرگون و هوا 68/50 درصد، بیشترین مقدار کاهش سم را موجب می‌شود. بنابراین، این روش می‌تواند برای کاهش و یا از بین بردن سم آفلاتوکسین استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

• پلاسمای سرد
• آفلاتوکسین کل
• پسته
• DBD

موضوعات

• فناوری پس از برداشت