نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بهنام قریبه قریبه ¹
• علی حسن پور ²
• عادل حسین پور ²

¹ گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

² گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

زغال‌اخته یکی از محصولات باغی است که با توجه به ارزش بالای مواد مغذی آن، سرمایه گذاری و برنامه ریزی برای فراوری آن اهمیت بسزایی دارد. وجود هسته در محصول نهایی در بازار، مانع جدی در بازارپسندی آن ایجاد می‌کند. هسته‌گیری یکی از فرآیندهایی است که موجب افزایش ارزش افزوده محصول زغال‌اخته می‌گردد. در این پژوهش تأثیر پارامترهای محتوای رطوبتی میوه زغال‌اخته و نوع سنبه بر کیفیت عمل هسته‌گیری ماشین هسته‌گیر میوه زغال‌اخته‌ی مورد نیاز باغداران و واحدهای فرآوری مورد بررسی قرار گرفت. با مطالعه فرآیندهای مختلف هسته‌گیری و با توجه به خواص فیزیکی- مکانیکی میوه زغال‌اخته، نوع هسته‌گیر پانچی انتخاب شد. با توجه به سیستم انتقال قدرت و مکانیزم ژنوای بکار رفته، ماشین ساخته شده قادر است محصول را تک دانه سازی کرده و سپس عمل هسته‌گیری را به‌طور کامل انجام دهد. تمامی قطعات قلب هسته‌گیر میوه زغال‌اخته طراحی و سپس مدل کامپیوتری آن توسط نرم افزار CATIA تهیه گردید و از روی نقشه‌های استخراج شده از نرم‌افزار، بخش مرکزی ماشین هسته‌گیر میوه زغال‌اخته ساخته شد. برای ارزیابی ماشین، تلفات محصول در حین هسته‌گیری، حفظ شکل ظاهری محصول بعد از هسته‌گیری و موفقیت آمیز بودن عمل هسته‌گیری به عنوان معیارهای اصلی در نظر گرفته شدند. کارآیی ماشین در سه نوع سنبه ساده، ساده تیغه‌دارگرد و سه‌پر و دو سطح محتوای رطوبتی70 و 75 درصد در شش تیمار مورد بررسی قرار گرفت. آزمون تحلیل واریانس نشان داد که در تلفات ایجاد شده محصول و شکل نهایی آن، تفاوت معنی‌داری در شش تیمار مورد آزمون وجود داشت. بهترین کارآیی در تیمار با محتوای رطوبتی 75% و نوع سنبه سه‌پر بدست آمد به‌طوری‌که تحت این شرایط 33/93 % محصول بطور موفقیت‌آمیز مورد هسته‌گیری قرار گرفت و کمترین تلفات گوشت محصول نیز در این تیمار مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

• زغال اخته
• هسته گیری
• سنبه
• ماتریس
• محتوای رطوبت

موضوعات

• طراحی ماشین‌های کشاورزی و صنایع غذایی