تأثیر روش‌های مکانیکی فرآوری بر خصوصیات رنگ و گرانروی صمغ کتیرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش

2 دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش

چکیده

صمغ کتیرا به‌عنوان یکی از محصولات صادراتی با ارزش منابع طبیعی ایران و استان اصفهان محسوب می‌شود. این محصول در صنایع غذایی و آرایشی بهداشتی به‌عنوان یک عامل تثبیت‌کننده، افزاینده گرانروی در امولسیون‌ها و فرمول‌های غذایی، دارویی و مواد آرایشی بهداشتی استفاده می‌شود. در تحقیق حاضر، تأثیر روش آسیاب کردن، نوع کتیرا و اندازه نهایی ذرات خردشده بر شاخص‌های کیفی کتیرا ارزیابی گردید. به این منظور با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، تأثیرات روش آسیاب کردن در دو سطح یک مرحله‌ای و دو مرحله‌ای، نوع کتیرا در دو سطح نواری و ورقه‌ای و اندازه نهایی ذرات کتیرای آسیاب شده در سه سطح 2، 5/0 و 25/0 میلی‌متر در سه تکرار بر گرانروی و شاخص‌های رنگ ژل به‌عنوان دو عامل بسیار مهم در تعیین کیفیت صمغ کتیرا مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثرات هر سه فاکتور نوع کتیرا، مراحل آسیاب کردن و اندازه ذرات بر مقادیر گرانروی ژل کتیرا و پارامترهای رنگ در سطح احتمال 1% معنی‌دار شد. مقادیر متوسط گرانروی کتیرای نواری 2680 سانتی‌پویز و کتیرای ورقه‌ای 510 سانتی‌پویز به دست آمد که نشان‌دهنده کیفیت و ارزش اقتصادی بیشتر کتیرای نوع نواری است. طبق نتایج، در هر دو نوع کتیرا، با کاهش اندازه نهایی ذرات به کمتر از 2 میلی‌متر، به‌خصوص در روش آسیاب کردن یک مرحله‌ای، گرانروی کتیرا کاهش یافت. بر اساس اندازه‌گیری فاصله اقلیدسی رنگ‌ها، اختلاف روشنایی رنگ کتیرای نوع نواری و ورقه‌ای 67/11 واحد و اختلاف روشنایی رنگ کتیرا در یک و دو مرحله آسیاب کردن، 85/8 واحد به‌دست آمد. طبق نتایج کلی، مناسب‌ترین روش فرآوری کتیرا شامل استفاده از کتیرای نواری، آسیاب کردن در دو مرحله و تبدیل کتیرا به ذرات با اندازه 2 میلی‌متر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The effect of mechanical processing methods on the color and viscosity properties of Tragacanth gum

نویسندگان [English]

  • Abdollah Imanmehr 1
  • mohsen heidarisotanabadi 2
1 Assistant professor, Agricultural Engineering Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran.
2 Associate professor, Agricultural Engineering Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

Tragacanth gum is considered as one of the valuable export products of natural resources of Iran and Isfahan province. This product is used in the food and cosmetic industries as a stabilizing agent, viscosity increaser in food, pharmaceutical and cosmetic emulsions and formulas. In this research, the effect of grinding method, type of Tragacanth and the final size of crushed particles on the quality indicators of Tragacanth were evaluated. For this purpose, using a factorial experiment in the form of a completely random design, the effect of the grinding method in two levels, one-stage and two-stage, the type of Tragacanth in two levels of Ribbon and Flake and the final size of the particles of Tragacanth milled in three levels, 2, o.5 and 0.25 mm in three repetitions on gel color and viscosity indices were investigated as two very important factors in determining the quality of Tragacanth gum. The results showed that the effect of all three factors (type of Tragacanth, grinding steps and particle size) on viscosity values of Tragacanth gel and color parameters (R, G and B) were significant at 1% probability level. Viscosity of Ribbon 2680 centipoise and Flake between 510 centipoise was obtained, which shows the higher quality and more economic value of Ribbon type. In both types of Tragacanth, with the reduction of particle size to less than 2 mm, a higher viscosity reduction was observed, especially in the one-stage grinding method, The examination of the color indices of Tragacanth showed that based on the Euclidean distance (ΔE) obtained, the color difference of Ribbon and Flake type Tragacanth in terms of brightness is 11.67 units and the color difference between one and two stages of grinding is 8.85 units. According to the general results, the most suitable method of processing Tragacanth includes using a Ribbon Tragacanth, grinding in two stages and turning Tragacanth into particles with a size of 2 mm.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grinding
  • Particles size
  • Tragacanth gum
  • Viscosity
  • Gel color