نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مصطفی زبردست ¹
• امیر عزیزپناه ²
• رضا یگانه ¹
• صادق بهامین ³

¹ دانشگاه ایلام

² عضو هیئت علمی مهندسی مکانیک بیوسیستم دانشگاه ایلام.

³ دانشگاه فردوسی مشد

چکیده

بهره‌وری مصرف انرژی در تولید محصولات کشاورزی و باغداری است. با توجه به سازگاری زیتون از لحاظ مقاومت به کم آبی، در برخی مناطق کشور از جمله استان ایلام کاشت زیتون رواج پیدا کرده است. این پژوهش با هدف تحلیل اقتصادی با استفاده از تابع کاب داگلاس تولید زیتون در شهرستان ایلام در سال 1398 انجام شد. اطلاعات مربوط به تعداد زیتون‌کاران و عملکرد، سامانه جامع پهنه‌بندی و مدیریت داده‌های کشاورزی اخذ شدند. در این پژوهش نهاده‌های نیروی انسانی، الکتریسیته، سوخت فسیلی، کود شیمیایی و کود حیوانی، سموم و آب به منظور تحلیل اقتصادی تولید زیتون لحاظ گردید. کشش نهاده‌های نیروی انسانی، بنزین، کود نیتروژن، کود دامی، آب و الکتریسیته به ترتیب برابر 058/0، 01/0، 001/0، 038/0، 005/1 و 158/0 محاسبه شد. در این مطالعه بهره‌وری نهایی و بهره‌وری متوسط برای انرژی‌های مستقیم بالاتر از انرژی‌های غیر مستقیم به‌دست آمد. مقادیر شاخص تولید فیزیکی نهایی (MPP) انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر به‌ترتیب با ضرایب 735/0- و 026/0- حاصل شد. بهره‌وری متوسط (APP) انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر به‌ترتیب با ضرایب 046/1 و 252/1 به‌دست آمد. بطور کلی بیشترین بهره‌وری متوسط در مدل (1) مربوط به نهاده ماشین بود. بیشترین شاخص تولید فیزیکی نهایی نیز در مدل (1) مربوط به نهاده آب آبیاری بود. شاخص تولید فیزیکی نهایی و بهره‌وری متوسط انرژی‌های مستقیم بالاتر از انرژی‌های غیر مستقیم به‌دست آمد. میزان ارزش ناخالص، کل هزینه تولید، نسبت فایده به هزینه، سود خالص (سود ویژه) و سود ناخالص تولید زیتون به‌ترتیب برابر 17519366، 3928231، 46/3، 13591135 و 14669100 تومان حاصل شد. در نهایت با توجه به سود ویژه و سود ناویژه به‌دست آمده در این بررسی، تولید اقتصادی زیتون مقرون به صرفه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• زیتون
• تابع کاب داگلاس
• انرژی
• تحلیل اقتصادی

عنوان مقاله [English]

Analysis economical of olive producers using Douglas cab function in the west of the country (Case study: Ilam city)

چکیده [English]

Energy efficiency is in the production of agricultural and horticulture products. Due to the olives' compatibility in terms of resistance to water deficiency, olive cultivation has become popular in some parts of the country, including Ilam province. This study was conducted in 2019 with the aim of Economic Analysis Using the Cub-Douglas function of Production Olive in Ilam city. Information on the number of olive growers and yields was obtained from the Comprehensive Agricultural Data Structuring and Management System. The study included an economic analysis of olive production by analyzing human resources, electricity,  fossil fuels, chemical fertilizers and animal manure, pesticides, and water. The gross value,
total production cost, interest-to-cost ratio, net profit (special profit), and gross profit of olive production were 17519366, 3928231, 3.46, 13591135, and 14669100 Tomans, respectively. The tensile strengths of manpower, gasoline, nitrogen fertilizer, livestock manure, water, and electricity were calculated to be 0.058, 0.01, 0.001, 0.038, 1.05, and 0.158, respectively. This study estimated APP and MPP of direct energies as higher than indirect energies. Average product productivity (APP) of renewable and non-renewable energy was obtained with coefficients of 1.046 and 1.252, respectively. Marginal physical product (MPP) of renewable and non-renewable energy was estimated with the coefficients of -0.735 and -0.026, respectively. The highest final product in Model 1 was water input. Direct energies' final 
productivity and average productivity were higher than indirect ones. Finally, due to the special profit and special profit obtained in this study, the economical production of olives is affordable. 

کلیدواژه‌ها [English]

• Cub-Douglas function
• Energy
• Economic Analysis
• Olive